جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ندارد.

امام صادق ع با متکلمان اهل سنت در زمینه های مختلف دارای مناظرات و مباحثاتی می باشند کهمی توان از این تعاملات و نحوه آن پی به شناخت سیره علمی و اجتماعی امام صادق ع برد.امام صادق ع پیشوای ششم شیعیان به عنوان رئیس مکتب جعفری پیروان خویش را به همزیستی با اهل سنت دعوت می نمود تا به این شیوه هم شیعیان از جامعه که اکثریت آن با اهل سنت بود منزوی نشوند و هم بتوانند احکام و اصول شیعه را با ملایمت به آنان منتقل کنند.از این روی در مدارحق با مسامحه با آنان رفتار می نمودند ، اما این سهل گرفتن هرگز به معنای زیرپا گذاشتن اصول نبود و آن جا که مسئله اصولی در میان بود ، حضرت هرگز تسلیم نمی شدند.آنچه به دوره امامت امام صادق ع ویژگی خاصی بخشیده بود استفاده از علم بی کران امامت، تربیت دانش طلبان و بنیان گذاری مکتب تشیع است . متکلمان اهل سنت به عنوان عضوی از جامعه علمی اهل سنت در دوران امامت امام صادق ع در مواضع مختلف با امام ساعت ها به بحث و مناظره و طرح پرسش می پرداختند و از محضر امام جواب های مستدل و محکم دریافت می کردند و در برابر عظمت علمی و منطق قوی او چاره ای جز تسلیم و تواضع نداشتند. در بسیاری از موارد برخی از افراد در خلال بحث هاو مناظرات با امام ، وجدان خفته شان بیدار و راه حق را تشخیصمی دادند.

چکیدهدر این پزوهش به بررسی چگونگی شکل گیری سنت های عاشورا از آغاز تا ابتدای دوره ی صفویه پرداخته شده است.به طور یقین ذکر مصائب و عزاداری ها و گریستن ها و مرثیه سرایی ها برای حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و فرزندان و اصحاب آن حضرت، باعث زنده ماندن راه امام حسین (ع) و شهدای کربلا برای همه عصرها و نسل های بشر و حفظ بینش و آگاهی های سیاسی در هر عصر و زمانه و دشمن شناسی و مقابله صحیح فکری و عملی با سلطه جویان و اصحاب جور و ظلم است، از همین رو ائمه اطهار (ع) این عمل را بسیار شایسته و دارای اجر و پاداش الهی معرفی کرده و خود با مراقبت های ویژه ای همواره عامل به آن بوده و دیگران را ترغیب و تشویق به برگزاری مراسم عزا و سوگواری می کرده اند. این پژوهش به روش اسنادی، توصیفی و مطالعات کتابخانه ای بررسی و فیش برداری از منابع مرتبط با موضوع و سپس تحلیل، تجزیه و سرانجام نتیجه گیری از یافته ها اجرا شده است. که از منابع کتابخانه های سطح شهرستان شاهرود، دانشگاه، آستان قدس رضوی، موسسات صافات ونور و سایت های اینترنتی در امر پژوهش استفاده گردیده است. که حاصل آن، دستیابی به نتایج ارزنده ای همچون، عزاداری خاندان پیامبر اسلام (ص) و طرفداران اهل بیت (ع) پس از واقعه عاشورا به تدریج صورت ثابت و فراگیر یافته و روند شکل گیری سنت های عاشورایی در هر دوره ای متفاوت بوده که در دوره امویان بویژه عباسیان در خفا صورت می گرفت و برای جلوگیری از این سنت ها، به اذیت و آزار زوار، تخریب قبر امام حسین (ع) می پرداختند. و بالعکس در دروان آل بویه شاهد آشکار شدن سوگواری ها به طور رسمی و تحول عظیمی در شکل گیری این سنت ها در اجتماع بوده ایم و در عصر سلسله های ترک تبار (غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان، مغولان و تیموریان) در اکثریت این دوره ها عزاداری ها در خفا و کم وبیش آشکارا صورت می گرفته است. و در مجموع بعد از دوره‌ی حکومت آل بویه، اکثریت عزاداری ها در خانه‌ها برگزار می گردید، تا این که در دولت صفوی، قضیه‌ی سنت های عاشورایی ظهور بیشتری یافت.کلید واژه: سنت های عاشورایی، امام حسین (ع)، عزاداری محرم.

از زمان های گذشته، خطبه یکی از مهم ترین راه های ارتباطی بشر بوده، تا این که به عنوان یکی از هنرهای بیانی و کلامی به شمار آمد؛ که تلاش آن در این جهت است:تأثیر بر مخاطب، اقناع او،و پیش بردنش به سوی آن چه خطیب به دنبال آن است. بنابراین، خطیب جهت موفقیت در خطبه و رسیدن به هدفش که همان اقناع وتأثیر است؛ همه ی تلاشش را به کار می گیرد. و روشن است به کار گیری زیبایی های ادبی در این مسیر تا چه میزان اثر گذار است. در طول تاریخ خطبه های بسیاری به دلیل زیبایی های ادبی شان،علی رغم موضوع های سیاسی،اجتماعی ویا سایر موضوعات؛در شمار خطبه های ادبی و نثر فنی وادب شفاهی قرار گرفته اند.انتظار می رود این زیبایی های ادبی در خطبه غدیر وجود داشته باشد،که بر زبان پیامبر اسلام، فصیح ترین عرب زبانان جاری شده و آخرین و طولانی ترین خطبه ی اوست که در بردانده ی آخرین سفارشها و روشنگر راه سعادت و هدایت بشر است. این پایان نامه بر آن شد تا با روش تحلیل محتوا و استفاده از تحلیل گفتمان، به تحلیل این خطبه بپردازد، و ویژگی های ادبی و هنری آن را مطالعه نماید. این تحلیل بیانگر این است که، سخنران از همه ی سبک های ادبی و هنری، در ارائه ی این خطبه استفاده نموده و سخنرانی او کاملا با ویژگی هایی که ناقدان قدیم عرب برای یک خطبه ممتاز برشمرده اند؛مطابقت دارد.بنابراین می توان این خطبه را از بهترین نمونه های ادبیات شفاهی و نثر فنّی صدر اسلام به شمار آورد. این پایان نامه در پنج فصل به بررسی خطبه می پردازد، فصل اول مقدمه؛ و فصل دوم مبانی نظری پژوهش و روش تحلیل خطبه و فصل سوم؛ معنای لغوی و اصطلاحی خطابه و کارکرد آن را در جامعه بیان می کند.وبه بررسی انواع، موضوعو و یژگی های خطابه در دو عصر جاهلی و اسلامی می پردازد، بخش نهایی این فصل به بررسی موضوع و ویژگی های خطبه های پیامبر اختصاص دارد، که با معرّفی اجمالی خطبه ی غدیر و بررسی اسناد آن، این فصل پایان می پذیرد.فصل چهارم با استفاده از روش تحلیل گفتمان، پس از تبیین روش، خطبه را در ده قسمت، از لحاظ واژگان، موسیقی،سبک و مضمون تحلیل می نماید. و زیبایی های ادبی آن را بیان می کند. و پایان فصل چهارم، به بیان ویژگی های یک خطبه ی ممتاز، و تطبیق خطبه ی غدیر با این ویژگی ها؛ می پردازد.و پس از آن فصل پنجم، مهم ترین نتایج بررسی و تحلیل را بیان می کند.

این پایان نامه در 5 فصل تدوین شده است : فصل اول آن در زمینه کلیاتی چون تعریف الفاظی نظیر بیع ، ربا ، تجارت ، عقد ، پول و انواع ربا از دیدگاه شیعه و اهل سنت می باشد. فصل دوم : در مورد تاریخچه ربا و آثار آن است . فصل سوم در مورد دلایل حرمت ربا که شامل قرآن ، سنت ، عقل و اجماع است . فصل چهارم در مورد مسائل ربا که شامل بیع نسیه ، ربا در معدودات ، تعیین ربا در شرع و عرف و نیز در بین کسانی که ربا وجود ندارد . فصل پنجم در مورد بانک و بانکداری که شامل انواع معاملات بانکی ، سود یا بهره بانکی ، نتیجه گیری و ارائه راه حل برای حذف ربا از سیستم بانکداری موجود می باشد.

در این پژوهش، آرای مذاهب را در قسمتی از کتاب نکاح بر اساس کتاب الخلاف شیخ طوسی تحلیل و بررسی می‌کنیم. مسائلی که در این پژوهش مطرح می‌شوند، عبارتند از: ازدواج کردن با زنان پیامبر اکرم (ص)، حکم ازدواج کردن، حکم نگاه کردن به همسر، ولایت، وصایت و شهود در ازدواج. هدف از این پژوهش کشف منابع استفاده‌شده توسط شیخ طوسی در نقل اقوال مذاهب، بررسی دلایل مورد استناد، تحلیل اقوال و دلایل مطرح‌شده در مذاهب است. روش پژوهش ترجمه، توصیف، تحلیل، مقایسه و گاهی نقد است و گردآوری مطالب به‌صورت کتابخانه‌ای است. از تمام بحث‌های ذکرشده در این نوشتار به این نتیجه می‌رسیم که اکثر اقوال نقل‌شده توسط شیخ طوسی در منابع متقدم دارای سابقه بوده و قابل‌شناسایی هستند و ادله‌ای همچون اجماع در بیان شیخ طوسی از مفهوم اجماع اصطلاحی خارج‌شده و به‌عنوان دلیلی بر اثبات حقانیت شیعه در برابر مذاهب دیگر استفاده می‌شود و اکثر اجماعات مطرح‌شده در الخلاف، در واقع قول مشهور هستند.

چکیدهمولانا ملا محمد فضولی در سال 900ه ق در عراق به دنیا آمد. او به سه زبان ترکی، عربی و فارسی مسلط بوده و در هر سه زبان شعر سروده است. فضولی تمامی اشعار عربی خود را وقف مدح پیامبر اعظم (ص) و ائمه اطهار (ع) نموده است همچنین برخی از اشعار فارسی او به مدح پیامبر اسلام (ص) اختصاص یافته‌اند. او از فضایل و مناقب رسول مکرّم اسلام سخن گفته و ایشان را به تمامی انبیای الهی برتری داده است. اشعار فضولی آکنده از تجلی عشق و شیفتگی او به حضرت محمد (ص) می‌باشد. این شاعر صوفی مسلک ویژگیها و خصایص روحی و جسمی حضرت پیامبر (ص) را به رشته نظم درآورده و برای غنای سخن خود از آیات، روایات و احادیث مربوط به حضرت محمد (ص) سود می‌برد.از آنجایی که فضولی پیرو مذهب تشیع بوده در اشعار خود به مدح حضرت علی(ع) پرداخته و او را جانشین بر حق پیامبر اکرم(ص) معرفی می‌کند. به عدالت و کرامت امام علی(ع) اشاره کرده و ملاک قبولی اعمال را عشق و محبت به او می‌داند. هدف از این تحقیق آشنایی با ملا محمد فضولی و بیان سیمای پیامبر اسلام (ص) در اشعار عربی و فارسی او می‌باشد. به همین خاطر، اول زندگینامه، مذهب و آثار شاعر ذکر شده، سپس با آوردن نمونه-های شعری در مورد حضرت محمد (ص) و شرح آنان این پژوهش انجام یافته است.کلمات کلیدی: سیمای پیامبر، فضولی، مدح، اشعار، صوفی.

چکیدهخلافت و جانشینی پیامبر اکرم (ص) از مسائلی است که از دیر باز مورد بحث و گفتگوی میان مسلمین بوده و اظهار نظرهای گوناگون درباره آن ابراز شده است؛ شیعه به پیروی از کتاب و سنت و عقل، آن را منصبی الهی دانسته و معتقد است خلیفه رسول خدا (ص) جز علی بن ابی طالب (ع) و ائمه اهل بیت، افراد دیگری نیستند؛ در برابر این گروه اهل سنت اظهار می‌دارند: که امامت و جانشینی پیامبر (ص)، مانند دیگر مناصب اجتماعی، جنبه الهی ندارد و لازم نیست که رسول خدا (ص) در زمان حیاتش جانشینش را معرفی کند، این وظیفه اکثریت جامعه اسلامی است که می‌باید خلیفه رسول خدا (ص) را انتخاب و تعیین نمایند. بنابراین انجام تحقیقی در مورد بررسی حقانیت خلافت ضروری به نظر می‌رسد. در این پایان نامه با تکیه بر دیدگاه‌های امام علی (ع) در نهج البلاغه و براساس مستندات تاریخی مورد قبول هر دو فرقه به مسأله‌ی غصب خلافت پرداختهمی‌شود. روش تحقیق کتابخانه‌ای و براساس فیش برداری می‏باشد که پس از جمع آوری اطلاعات و برقراری رابطه منطقی بین آن‌ها مطالب مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نهج البلاغه درباره غصب خلافت به سه اصل استدلال شده است: تصریح پیامبر(ص) به جانشینی امام علی (ع)، شایستگى امیرمومنان (ع) و روابط نزدیک نسبى آن حضرت با رسول خدا (ص). اما تکیه اصلی آن حضرت بر تعیین خلافت ایشان از طرف رسول خدا (ص) است. در ادامه به منظور اثبات حقانیت خلافت امیرمومنان (ع) به بررسی واقعه سقیفه، جناح بندی امت اسلامی بعد از رحلت پیامبر (ص) و بیان انگیزه‌ها و تلاش‌ها و ادله هر یک از مدعیان خلافت پرداخته می‌شود و عللی که غاصبان خلافت برای برکناری حضرت علی (ع) از حاکمیت سیاسی استفاده کردند مطرح می‌گردد. سپس به بررسی جریان فدک که از نتایج غصب خلافت بود اشاره می‌شود سرانجام انتقادات امام از خلفا و مشاوره و توصیه‌های که امام به خلفا نمودند ذکر می‌شود که البته مشاوره به خلفا به معنی رضایت امام از حکومت آن‌ها نیست.کلمات کلیدی: امام علی (ع)، نهج البلاغه، غصب خلافت، سقیفه، فدک

فرقه اسماعیلیه بر اثر اختلاف در جانشینی امام جعفر صادق (ع) بوجود آمد، توانست در مدت کوتاهی با سازماندهی تشکیلاتی پیچیده برای امر دعوت به موفقیت‌های زیادی نائل آید و پیروان بیشماری را در سرزمین های اسلامی از جمله ایران، شام، یمن و مصر بدست آورد. تشکیل خلافت فاطمی در مصر اوج موفقیت و تأثیرگذاری تشکیلات دعوت را نشان می‌دهد. داعیان اسماعیلی که طی روندی پیچیده به خدمت امر دعوت در می‌آمدند، از میان پیروان باسواد، فیلسوف و اصطلاحاً همه فن حریف، چه در امور ذهنی و چه یدی انتخاب می‌شدند. داعیان اسماعیلی در ایران قصد تکرار موفقیت همتایان‌شان در مصر را داشتند. به همین دلیل با تغییر شیوه دعوت خود یعنی نفوذ در بین صاحب منصبان، رویای پیوستن ایران به خلافت فاطمی و نابودی دستگاه خلافت عباسی را در سر می‌پروراندند. با مطالعه‌ی چگونگی فعالیت داعیان اسماعیلی در ایران و شیوه تبلیغی آنها می‌توان به راز ماندگاری فرقه اسماعیلیه، با وجود سرکوب‌های شدید در دوران مختلف پی برد. پیوستن خیل عظیم جمعیت ایران به فرقه اسماعیلیه آن هم در دورانی که مذهب اهل سنت مذهب غالب در ایران بود و حکمرانان سنی مذهب هرگونه نظر مخالف را به شدت سرکوب می-کردند از رازهایی است که در شیوه تبلیغی پیچیده داعیان فیلسوف مشرب اسماعیلی نهفته است.

مصحف امیرالمومنین علی(ع) قرآنی بود که آن حضرت، پس از وفات پیامبر اکرم(ص) به جمع و تدوین آن همت گماشت . طبق مدارک و منابع فریقین اعم از روایات و گزارشات تاریخی ، اصل وجود چنین مصحفی ثابت و تردید ناپذیر است؛ با استفاده از همین گزارشات می توان به چگونگی تفاوت ساختاری و محتوایی این مصحف با مصحف موجود پی برد . آن چنان که از روایات بر می آید ، این مصحف ، قرآن صرف نبوده بلکه شامل ویژگی هایی چون مرتب بودن سور به ترتیب نزول قرآن ، بیان شأن نزول ،ناسخ و منسوخ ،تأویل و تفسیر و ... بوده است. اما با وجود این گزارشات که حجم اخبار آن درر منابع اهل سنت بیش از منابع شیعه است ،برخی از اهل سنت صحت و سقم اسانید و مضامین گزارشات در این باره را زیر سوال برده اند و سعی در انکار چنین مصحفی دارند . این دیدگاه و همچنین سخنان ناسنجیده گروهی از اخباریون شیعه چون محدث نوری و جزایری دستمایه داوری گروهی از اهل سنت در اتهام تحریف قرآن به شیعه شده است .این گروه که عموما از تیره وهابیون می باشند بااستمساک به دعاوی گروهی چون محدث نوری در فصل الخطاب ونعمت الله جزایری در منبع الحیاه مدعی شده اند که برخی شیعیان با پذیرش وجود چنین مصحفی ،قائل به تحریف شده اند. محدث نوری نیز بدون غوردر صحت وسقم اسانید روایاتی که به آن ها استدلال کرده، بهانه به دست این گروه داده است. چنین رویکردی به همراه اختلاف نظر در مورد ویژگی مرتب بودن سور بر طبق نزول قرآن، اهمیت پرداختن به این موضوع را نشان می دهد.واژگان کلیدی: مصحف امام علی(ع) ،روایات،فریقین(شیعه و سنی)‌،ترتیب نزول،وهابیون،اخباریون شیعه